اصالت‌ها و اصول دوران حضرت امام محمد باقر از دیدگاه رهبری معظم

اصالت اول: اصالت ارتداد همگانی مردم پس از حادثه عاشورا (مگر نسبت به سه تا پنج نفر)[۱]

چالش‌های امام علیه‌السلام

• پدیدآمدن رعب اجتماعی گسترده پس از خشونت جاری حکومت بر اهل‌بیت[۲]
• ارتداد عمومی مردم به جهت دوری از اهل‌بیت صلی الله علیه و آله و سلم و تبلیغات زهر‌آگین پس از سقیفه[۳]
• فقدان تمرکز نیروهای مؤمن و وفادار در یک نقطه و در نتیجه نبود ساختاری تشکیلاتی و تبلیغاتی[۴]

برنامه‌های امام علیه‌السلام

• تلاش برای تقویت ایمان مردم جهت و پایداری اجتماعی در برابر ارعاب حکومت‌ها[۵]
• شناسایی و پرورش نیروهای اندک اما مؤمن در شرایط بحران[۶]
• ایجاد پیوند میان مؤمنان پراکنده برای تشکیل هسته‌های شکل‌گیری شیعه و مقاومت[۷]

اصالت دوم: اصالت بهرۀ امام سجاد علیه‌السلام از اندک یاران باقی‌مانده برای آماده کردن زمینه‌های فروزش علمی باقر‌العلوم علیه‌السلام [۸]

چالش‌ها

• اندک بودن یاران وفادار پس از عاشورا[۹]
• ضرورت کار بلندمدت برای ساختن پایگاه اجتماعی مؤمنان[۱۰]
• پراکندگی مردم و نیاز به پیوست تدریجی آنان به جریان حق[۱۱]

برنامه‌ها

• کار تربیتی و زمینه‌سازی آرام و مستمر در دوران خفقان[۱۲]
• فراهم‌‌کردن بستر اجتماعی برای شکوفایی علمی دوران امام باقر علیه‌السلام[۱۳]
• ایجاد و تقویت پیوند تدریجی با مردم برای گسترش جریان حق[۱۴]

اصالت سوم: اصالت اهتمام حضرت امام باقر علیه‌السلام بر بیان معارف دینی و فقه همراه با معارف تأثیرگذار توسعۀ تشیع[۱۵]

چالش‌ها

• کافی نبودن مباحث دینی و فقهی مورد نیاز جهت تحول اجتماعی[۱۶]
• نبود زمینه تغییر در محتواهای جاری میان مردم و روش‌های مواجهه با شرایط روز جامعه[۱۷]
• نبود اختلافات سیاسی میان دشمنان اهل‌بیت صلی الله علیه و آله و سلم جهت استفاده از فرصت عرضۀ معارف ولائیه[۱۸]

[۱] . این روایت رو من مکرر تو این جلسات خوندم که روایت داره از امام صادق علیه السلام که «ارْتَدَّ النَّاسُ بَعْدَ الْحُسَیْنِ إِلَّا ثَلَاثَهً». حالا بعضی روایات «إِلَّا ثَلَاثَهً» داره، یک روایت «إِلَّا خَمْسَهً» داره، مثلاً. یعنی ماجرای عاشورا اون‌چنان رعبی در دل همه، در دنیای اسلام انداخت که ببینن این حکومت این‌قدر خشنه، این‌قدر بی‌ملاحظه است که از فرزند پیغمبر نمی‌گذره و این‌جور با او رفتار می‌کنه، با خانواده پیغمبر، دل‌ها اون‌چنان مرعوب شد که دور و بر حضرت سجاد علیه السلام همین یا سه نفر یا چهار نفر، پنج نفر بیشتر نموندند. این‌ها هم همه‌شون در مدینه نبودن. یکی دوتاشون کوفه مثلاً بودن. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۲] . ماجرای عاشورا اون‌چنان رعبی در دل همه، در دنیای اسلام انداخت که ببینن این حکومت این‌قدر خشنه، این‌قدر بی‌ملاحظه است که از فرزند پیغمبر نمی‌گذره و این‌جور با او رفتار می‌کنه، با خانواده پیغمبر. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۳] . ارْتَدَّ النَّاسُ بَعْدَ الْحُسَیْنِ إِلَّا ثَلَاثَهً دور و بر حضرت سجاد علیه السلام همین یا سه نفر یا چهار نفر، پنج نفر بیشتر نموندند. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۴] . این‌ها هم همه‌شون در مدینه نبودن. یکی دوتاشون کوفه مثلاً بودن. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۵] . ماجرای عاشورا اون‌چنان رعبی در دل همه، در دنیای اسلام انداخت… (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۶] . ارْتَدَّ النَّاسُ بَعْدَ الْحُسَیْنِ إِلَّا ثَلَاثَهً دور و بر حضرت سجاد علیه السلام همین یا سه نفر یا چهار نفر، پنج نفر بیشتر نموندند. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۷] . این‌ها هم همه‌شون در مدینه نبودن. یکی دوتاشون کوفه مثلاً بودن. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۸] . این چهار پنج نفر رو حضرت در ظرف مثلاً سی و چند، سی و پنج سال، مثلاً، آرام آرام زمینه‌ها رو آماده کردند، بعد نوبت به امام باقر علیه السلام که می‌رسه، این جمعیت زیاد می‌شه. «ثُمَّ إِنَّ النَّاسَ لَحِقُوا وَ کَثُرُوا.» تو همون روایت هست. یواش‌یواش ملحق شدن. آمدن متصل شدن. کی این‌ها رو ملحق می‌کرده؟ (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۹] . این چهار پنج نفر رو حضرت در ظرف مثلاً سی و چند، سی و پنج سال، مثلاً، آرام آرام زمینه‌ها رو آماده کردند. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۱۰] . این چهار پنج نفر رو حضرت در ظرف مثلاً سی و چند، سی و پنج سال، مثلاً، آرام آرام زمینه‌ها رو آماده کردند. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۱۱] . ثُمَّ إِنَّ النَّاسَ لَحِقُوا وَ کَثُرُوا یواش‌یواش ملحق شدن. آمدن متصل شدن. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۱۲] . این چهار پنج نفر رو حضرت در ظرف مثلاً سی و چند، سی و پنج سال، مثلاً، آرام آرام زمینه‌ها رو آماده کردند. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۱۳] . بعد نوبت به امام باقر علیه السلام که می‌رسه، این جمعیت زیاد می‌شه. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۱۴] . ثُمَّ إِنَّ النَّاسَ لَحِقُوا وَ کَثُرُوا یواش‌یواش ملحق شدن. آمدن متصل شدن. کی این‌ها رو ملحق می‌کرده؟ (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۱۵] . امام باقر. برای اینکه ترس از دل‌ها بره، فقط بیان مباحث دینی و فقه و این‌ها کافی نیست. چیزهای دیگه‌ای لازمه. دیگه شما می‌بینید دنیا امروز جور دیگه‌ای باید حرکت کرد، جور دیگه‌ای باید حرف زد تا بتونه انسان اون سه چهار نفر معدود رو تبدیل کنه به صدها نفر و بعد هزارها نفر. این کار رو امام باقر کرد. این حرفی هم که گفته می‌شه که از امام صادق و امام باقر از فرصت دعوای بین بنی امیه و بنی عباس. این مال زمان امام باقر نیست اصلاً. اون زمان مطلقاً دعوایی نبود. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۱۶] . برای اینکه ترس از دل‌ها بره، فقط بیان مباحث دینی و فقه و این‌ها کافی نیست. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۱۷] . دیگه شما می‌بینید دنیا امروز جور دیگه‌ای باید حرکت کرد، جور دیگه‌ای باید حرف زد. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)

[۱۸] . این حرفی هم که گفته می‌شه که از امام صادق و امام باقر از فرصت دعوای بین بنی امیه و بنی عباس. این مال زمان امام باقر نیست اصلاً. اون زمان مطلقاً دعوایی نبود. (بیانات در پایان مجلس عزاداری سالروز شهادت حضرت امام باقر علیه‌السلام در تاریخ ۱۳/۰۳/۱۴۰۴)