اصالت «اصل» بودن قرآن و «متن» بودن حدیث در فقاهت و علوم حوزوی

اصالت «اصل» بودن قرآن کریم در فقاهت و علوم حوزوی، محور بنیادین بازتولید عقلانیت اجتهادی شیعه است. حوزه‌های علمیه برای حفظ هویت علمی و الهی خود، نیازمند بازگشت به این محور هستند. در این ساختار، حدیث جایگاه متنی دارد، اما محور تحلیل و استنباط، قرآن است.

تمرکز بر آیات الاحکام، تکیه بر قواعد تأسیسی قرآن و استفاده از محکمات آن در ارزیابی روایات، بخشی از بنیان اجتهاد صحیح است. غفلت از ظرفیت‌های تفسیری قرآن، خطر کاستن از مرجعیت آن را افزایش داده است. از سوی دیگر، تسلط طلاب بر قرائت و انس با آیات الهی، نیازمند بازنگری جدی در ساختار آموزشی است.

فهرست راهکارهای اجرایی:

• تأسیس تفسیر اجتهادی و محوری قرآن بر پایه فقه و اصول

• تقویت جایگاه درس رسمی تفسیر در حوزه

• آموزش ترجمه عمومی و تخصصی آیات

• توسعه مراکز پژوهشی تخصصی در حوزه قرآن و حدیث

• توانمندسازی طلاب در قرائت، تلاوت و انس با قرآن

• حمایت از فقیهان برای ارتقاء تفسیر علمی

• طراحی دوره‌های استقراء موضوعی برای رشته‌های علوم دینی

• تربیت مبلغان برای استفاده کاربردی از قرآن در فضای تبلیغ

• تدوین ضوابط علمی برای کنترل کیفیت تفاسیر قرآنی

این بازطراحی، مرجعیت قرآن را تثبیت کرده و مسیر علوم حوزوی را به سوی ساختار تمدنی و هوشمند سوق خواهد داد.