اصول راهبردی ایران در جنگ دوم با روسیه و معاهده ترکمانچای

۱: اصل پیدایی زمینه جنگ فوق از جدا شدن بخش­هایی از قفقاز از ایران و در نتیجه تحقیر ملی و تضعیف حاکمیّت ایران در منطقه[۱]

۲: اصل حفظ تمامیت ارضی و استقلال ملی^[۲]

۳: اصل ضرورت یافتن مقابله با تجاوز خارجی و دفاع از حقوق مسلمانان^[۳]

۴: اصل استفاده از اتکا به دین و فقیهان برای احراز مشروعیّت مردمی جهت جنگ^[۴]

[۱]. یکی از اصول اصلی ایران در جنگ‌های ایران و روسیه، حفظ تمامیت ارضی و استقلال ملی بود. پس از عهدنامه گلستان (۱۸۱۳)، بخش‌هایی از قفقاز از ایران جدا شده بود، و این موضوع باعث تحقیر ملی و تضعیف حاکمیت ایران در منطقه شده بود. ایران در جنگ دوم با روسیه (۱۸۲۶-۱۸۲۸) تلاش کرد تا این سرزمین‌ها را بازپس گیرد و حاکمیت خود را بر قفقاز تثبیت کند. این اصل نشان‌دهنده اهمیت قفقاز به عنوان منطقه استراتژیک برای ایران بود، زیرا این منطقه نه‌ تنها از نظر اقتصادی و نظامی اهمیت داشت، بلکه به عنوان بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی ایران نیز شناخته می‌شد. با این حال، شکست در جنگ و انعقاد معاهده ترکمانچای باعث از دست رفتن بخش‌های بیشتری از قفقاز (مانند ایروان و نخجوان) و تثبیت مرزهای جدید بر اساس رود ارس شد. این موضوع ضربه سنگینی به تمامیت ارضی و استقلال ملی ایران وارد کرد.

[۲]. یکی از اصول اصلی ایران در جنگ‌های ایران و روسیه، حفظ تمامیت ارضی و استقلال ملی بود. پس از عهدنامه گلستان (۱۸۱۳)، بخش‌هایی از قفقاز از ایران جدا شده بود، و این موضوع باعث تحقیر ملی و تضعیف حاکمیت ایران در منطقه شده بود. ایران در جنگ دوم با روسیه (۱۸۲۶-۱۸۲۸) تلاش کرد تا این سرزمین‌ها را بازپس گیرد و حاکمیت خود را بر قفقاز تثبیت کند. این اصل نشان‌دهنده اهمیت قفقاز به عنوان منطقه استراتژیک برای ایران بود، زیرا این منطقه نه‌ تنها از نظر اقتصادی و نظامی اهمیت داشت، بلکه به عنوان بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی ایران نیز شناخته می‌شد. با این حال، شکست در جنگ و انعقاد معاهده ترکمانچای باعث از دست رفتن بخش‌های بیشتری از قفقاز (مانند ایروان و نخجوان) و تثبیت مرزهای جدید بر اساس رود ارس شد. این موضوع ضربه سنگینی به تمامیت ارضی و استقلال ملی ایران وارد کرد.