اصالت بازاحیائی ابردریاچه باستانی ساوه (ری)

اصول

۱: اصل احیای جامع سیستم هیدرولوژیکی منطقه با ملاحظات اکولوژیک و زمین‌شناختی

الف: مطالعات عمیق الگوهای جریان آب

ب: تغذیه سفره‌های زیرزمینی

ج: تعادل اکوسیستمی

۲: اصل ادغام یافته‌های باستان‌شناسی و فناوری‌های مدرن مهندسی آب برای بهینه‌سازی سیستم‌های ناوبری امروزی بر اساس الگوهای تاریخی

۳: اصل بهینه‌سازی شبکه حمل و نقل بر اساس خصوصیات خاک رس دریاچه‌ای با استفاده از فناوری‌های پیشرفته ژئوتکنیک برای کنترل تورم و فرونشست

چالش‌ها

۱: مشکلات ناشی از ویژگی‌های زمین‌شناسی و رفتار خاک‌های رسوبی[۱]

۲: مشکلات فنی و زیرساختی مرتبط با شرایط زمین‌شناختی[۲]

۳: ضرورت‌های حفاظتی و یکپارچه‌سازی دانش تاریخی[۳]

برنامه‌ها

۱: برنامه فوری آماده‌سازی زیرساخت‌ها برای احیای دریاچه ساوه (ری): از مطالعات خاک تا حفاظت میراث فرهنگی

الف: انجام مطالعات جامع ژئوتکنیک در مناطق تحت تأثیر

ب: ایجاد سیستم پایش مستمر فرونشست زمین

ج: تقویت زیرساخت‌های آسیب‌پذیر مانند اتوبان قم-گرمسار

د: راه‌اندازی بانک اطلاعاتی جامع از یافته‌های باستان‌شناسی

[۱]. خاک‌های رسی باقیمانده از دریاچه ری دارای رفتار نامنظمی هستند که به صورت تورم در فصول مرطوب و نشست در فصول خشک بروز می‌کند. این خاک‌ها به شدت در برابر فرسایش آبی آسیب‌پذیر بوده و پدیده فرونشست زمین که ناشی از برداشت بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی است، این شرایط را به مراتب پیچیده‌تر کرده است.

[۲]. شبکه راه‌های موجود در منطقه به طور مستمر تحت تأثیر تغییرات حجمی این خاک‌ها قرار داشته و نیاز به تعمیرات مداوم دارند. زیرساخت‌های حیاتی از جمله فرودگاه بین‌المللی امام خمینی و خطوط متروی تهران با خطرات جدی ناشی از پدیده فرونشست مواجه هستند که هزینه‌های عملیاتی و نگهداری را به طور چشمگیری افزایش داده است.

[۳]. حفاظت از آثار تاریخی ارزشمند مرتبط با دریاچه از جمله برج‌های راهنما و کاروانسراهای باستانی نیازمند برنامه‌ریزی ویژه است. تلفیق دانش بومی با یافته‌های علمی جدید و ثبت و مستندسازی روایت‌های تاریخی و شفاهی مرتبط با دریاچه از دیگر اولویت‌های اساسی در این پروژه محسوب می‌شود.